Regering beraadt zich op uitzondering voor drugs- en alcoholtests op de werkvloer.
Het is inmiddels alweer een jaar geleden dat de ‘beruchte’ AVG zijn intrede deed. Het doel? Het gebruik van persoonsgegevens, en de regels daarvoor, gelijk te trekken in heel Europa. Nu we een jaar verder zijn, is het goed om eens te kijken waar we staan. In ieder geval is het zo dat ondernemend Nederland nog niet zo enthousiast is.
MKB Nederland en VNO-NCW hebben onlangs een brief naar de Tweede Kamer gestuurd. In deze brief wordt aangegeven dat de wet enkele zwaarwegende nadelen heeft. Dit ondanks het feit dat ondernemend Nederland er actief mee aan de slag is gegaan. Eén van de bezwaren is bijvoorbeeld dat de ‘privacy wet’ het niet mogelijk maakt om te komen tot een nationaal frauderegister. De briefschrijvers vinden het niet kunnen dat de privacy van fraudeplegers en criminelen een hoger belang verdient dan de schade die wordt veroorzaakt door fraudeurs en criminelen bij MKB ondernemingen.
Een ander fenomeen waarover MKB Nederland en VNO-NCW zich druk maakt is de afweging tussen maatschappelijke belangen en privacy. Het voorbeeld dat hierbij wordt aangehaald is het testen op alcohol en drugs op de werkvloer. Uit vele onderzoeken blijkt dat alcohol- en drugsgebruik op de werkvloer een extra risico vormt voor de werkveiligheid. Het verbod op deze testen, vanwege privacy, verhoogt dus de kans op onveilige werksituaties, zo wordt gesteld.
Naar aanleiding van het appèl door MKB-Nederland en VNO-NCW, heeft de regering besloten om te onderzoeken of er een uitzondering te bedenken is voor werkomgevingen waar dit thema relevant is.
De wet geeft u overigens als werkgever de mogelijkheid om regels te stellen rondom het gebruik van alcohol en drugs. Dit valt onder de noemer ‘instructierecht’. Het instructierecht geeft aan dat de werknemer in gezagsverhouding staat met de werkgever. De instructies die een werkgever kan geven, hebben bijvoorbeeld betrekking op het dragen van veiligheidsmiddelen. Ook het gebruik – of het verbod daarop – van drugs en/of alcohol valt daaronder. Echter het testen daarop valt dan vaak weer onder de privacy van medewerkers.
Resultaten van alcohol- drugs- of geneesmiddelentests zijn volgens de Autoriteit Persoonsgegevens immers gezondheidsgegevens. Als werkgever mag u deze gegevens niet zo maar verwerken. Dat kan alleen maar als daarvoor een wettelijke uitzondering bestaat.
Voor sommige werknemers die specifiek risicovolle beroepen uitoefenen, zoals bijvoorbeeld piloten en schippers, bestaat nu al een wettelijke uitzondering. Zo kunnen luchtvaartmaatschappijen hun piloten tijdens werktijd onaangekondigd laten controleren door bevoegde ambtenaren op het gebruik van alcohol, drugs of geneesmiddelen.
Als er een gezagsrelatie bestaat tussen werkgever en werknemer zijn heldere voorwaarden opgenomen in de wet over de wijze waarop deze controles moeten worden uitgevoerd. Ook is duidelijk afgesproken op welke manier de uitkomsten van de testen mogen worden gedeeld en bewaard. Een gezagsrelatie bestaat overigens ook als iemand niet in dienst is, maar voor de uitoefening van de functie toegang dient te krijgen tot het bedrijf.
Meer weten? Aarzel niet om contact op te nemen met Rob Beks van Beks Advocaten