Medewerkers testen op drugs en alcohol? Wat zijn de wettelijke mogelijkheden?

Onlangs kregen we een verzoek van een cliënt met een vraag over de juridische mogelijkheden of beperkingen bij het afnemen van een drugstest bij een medewerker. De cliënt, een ondernemer met een handelsonderneming in meststoffen en landbouwgif, was geschrokken omdat een medewerker niet alert leek tijdens zijn werk. De medewerker in kwestie is heftruckchauffeur en verantwoordelijk om dagelijks meerdere vrachtwagens te beladen met meststoffen en landbouwgif. ‘Gevaarlijke stoffen’, volgens de wet. Hoewel de betreffende chauffeur niet eerder was opgevallen door roekeloos en ongeconcentreerd gedrag, heeft het toch geleid tot vragen en discussies op het bedrijf.

Volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) is het niet toegestaan om medewerkers te testen op het gebruik van alcohol of drugs. Echter, er zijn uitzonderingen. Zo is er een uitzondering voor medewerkers die een specifiek en risicovol beroep uitoefenen en waarvoor het testen wettelijk geregeld is. Bijvoorbeeld voor beroepsbeoefenaren in de luchtvaart, scheepvaart of in het wegverkeer. Hoewel een heftruckchauffeur niet op de openbare weg komt, is de situatie met gevaarlijke stoffen toch aanleiding om te kunnen spreken over risicovol beroep. Echter, in het specifieke geval is het ‘kwaad’ inmiddels geschied. Om te voorkomen dat een dergelijk voorval nog eens optreedt, hebben we geadviseerd om regels vast te leggen in een ADM-beleid (Alcohol, Drugs- en Medicijnbeleid). Dit maakt het bespreekbaar en de praktijk leert dat medewerkers bewuster worden van de effecten van middelengebruik.

We hebben de cliënt verder ook geadviseerd om niet direct tot testen over te gaan, maar om te kiezen voor een waarschuwing. In het specifieke geval zou dit kunnen leiden tot het verzoek om het werk te staken bij waarneming van risicovol of onzorgvuldig gedrag. Wanneer de medewerker het daarmee niet eens is, zou deze kunnen meewerken aan een vrijwillige test. Als de medewerker niet wil meewerken, blijft de waarschuwing en de verplichte werkstaking van kracht. In het ADM- beleid zou daarbij opgenomen kunnen worden, wat de gevolgen zijn van een herhaaldelijke ‘waarschuwing’. Wilt u meer tips hoe u de werkveiligheid rondom drugs en alcohol kunt verbeteren via een Alcohol, Drugs- en Alcoholbeleid? Praat er eens over met advocaat Christophe van Uden van Beks Advocaten. info@beksadvocaten.nl

Beks Advocaten