Over een boze vennoot en een teleurgestelde junior accountant.
Onlangs meldde zich een al wat oudere ondernemer (vennoot bij een accountantskantoor) bij ons. De man was boos en geïrriteerd omdat een veelbelovende junior accountant was vertrokken uit zijn bedrijf. En dat terwijl hij nog zo’n goede afspraken gemaakt had. “We hebben zijn opleiding betaald en nu wil hij niets terugbetalen. Kan dat zomaar?”
Tot voor kort hadden we gezegd: dat hangt af van wat er in het contract staat. Maar sinds een uitspraak van de Hoge Raad van 26 september 2025 ligt dat toch wel wat anders.
Wat maakte deze uitspraak duidelijk?
De zaak draaide om een advocaat-stagiaire met een studiekostenbeding. De Hoge Raad bepaalde dat de verplichte Beroepsopleiding Advocatuur valt onder de scholingsplicht. En wat onder die plicht valt, moet kosteloos worden aangeboden. Een studiekostenbeding daarvoor is volgens de wet nietig
Kortom: zodra scholing noodzakelijk is voor het werk zelf, mag je geen terugbetalingsregeling afspreken.
En die redenering geldt niet alleen voor advocatenkantoren, maar voor iedere werkgever. Dus ook in de accountancy.
Terug naar onze vennoot
Zijn kantoor had de junior een studiekostenregeling laten tekenen: lesgeld, examenkosten en reiskosten. Alles keurig vastgelegd, met een afbouwregeling voor drie jaar. De junior haalde z’n certificaat, stapte over naar een concurrent en weigerde terugbetaling.
De vennoot dacht sterk te staan: “We hebben het zwart op wit.”
Maar de werkelijkheid is anders. De opleiding was verplicht om als beginnend accountant te kunnen functioneren. Dus noodzakelijk voor de functie. En precies daar zit de kern: als de scholing nodig is om de functie uit te oefenen, moet de werkgever die kosteloos aanbieden. Een terugbetalingsbeding is dan juridisch nietig, hoe goed het ook is opgeschreven.
Wat betekent dit concreet?
Voor accountantskantoren (en eigenlijk voor iedereen met jonge professionals in opleiding
- Verplichte of functie-noodzakelijke opleidingen (zoals praktijkopleiding accountancy, PE-punten, systeemtrainingen) zijn voor rekening van de werkgever.
- Die scholing geldt als arbeidstijd en moet waar mogelijk onder werktijd plaatsvinden.
- Alleen voor niet-noodzakelijke opleidingen (loopbaanontwikkeling, managementtrainingen buiten de functie) kun je nog afspraken maken over terugbetaling.
Praktische tips
- Check arbeidsovereenkomsten en studiekostenregelingen. Zijn de terugbetalingsclausules nog houdbaar?
- Breng onderscheid aan tussen “noodzakelijke” en “optionele” scholing per functie.
- Plan en registreer verplichte scholing als arbeidstijd.
- Update je beleid en communiceer duidelijk bij nieuwe instroom.
Onze cliënt ging uiteindelijk teleurgesteld en maar wijzer weg.
“Dus eigenlijk had ik dat geld gewoon moeten zien als investering,” zei hij.
Precies dat, zo bevestigden wij.
Meer weten?
Onze advocaat Christophe van Uden helpt werkgevers om hun opleidingsbeleid en arbeidsovereenkomsten aan te passen aan de nieuwste rechtspraak.
Even sparren?
Neem gerust contact op via c.van.uden@beksadvocaten.nl